Những ngôi nhà nuôi yến được xây dựng ngay trên đất nông nghiệp chưa chuyển đổi MĐSD nhưng chính quyền địa phương phớt lờ
Cưỡng chế một hộ… bỏ qua hàng loạt hộ
Trước việc người dân tự phát nuôi chim yến ồ ạt nguy cơ làm phá vỡ việc triển khai quy hoạch sử dụng và phát huy tiềm năng, lợi thế của đầm Thị Nại góp phần phát triển đô thị, công nghiệp du lịch và dịch vụ; ngày 06/4/2018, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đã ban hành Văn bản số 1709/UBND-KT yêu cầu Sở TN&MT, UBND huyện Tuy Phước không giao đất, cho thuê đất đối với các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình với mục đích xây dựng nhà nuôi chim yến tại các xã khu Đông huyện Tuy Phước. Tại điểm 2 của Văn bản này, Chủ tịch UBND tỉnh còn ghi rõ: “
Giao UBND huyện Tuy Phước chỉ đạo kiểm tra, thực hiện chủ trương nêu trên của UBND tỉnh và yêu cầu dừng việc xây dựng các nhà nuôi yến tại các xã khu Đông huyện Tuy Phước, có biện pháp xử lý đối với các trường hợp không chấp hành chủ trương nêu trên”.
Văn bản chỉ đạo dừng xây dựng nhà nuôi yến tại các xã khu Đông huyện Tuy Phước của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định
Thế nhưng bất chấp ý kiến chỉ đạo nghiêm cấm của UBND tỉnh này, hàng loạt các tổ chức và cá nhân từ nhiều nơi vẫn đổ xô về các xã khu Đông (Tuy Phước) dốc tiền tỷ ra thuê đất nông nghiệp của người dân tại chỗ hoặc sang nhượng bất hợp pháp để đầu tư xây dựng nhà nuôi chim yến và dẫn dụ gây nuôi chim yến. Theo Phòng NN&PTNT huyện Tuy Phước, hiện toàn huyện có hơn 50 nhà nuôi yến, tập trung chủ yếu ở các xã Phước Hòa, Phước Sơn, Phước Thuận, Phước Nghĩa và thị trấn Tuy Phước; nhiều nhất là dọc đê khu Đông. Trong đó xã Phước Thuận là một trong những địa phương thu hút số lượng hộ gia đình xây dựng nhà nuôi yến nhiều nhất.
Ngày 12/7/2018 vừa qua, UBND xã Phước Thuận đã xin chủ trương và được Chủ tịch UBND huyện Tuy Phước đồng ý cho huy động lực lượng từ huyện đến xã đã tiến hành cưỡng chế tháo dỡ thành công ngôi nhà dẫn dụ nuôi yến được xây dựng sắp hoàn thành của hộ ông Trương Đình Ân ở xóm Lộc An, thôn Lộc Hạ. Việc làm của UBND xã Phước Thuận là cần thiết và phù hợp với chủ trương của UBND tỉnh, được dư luận hoan nghênh. Điều không bình thường là ngay tại địa phương vẫn còn đó hàng chục ngôi nhà nuôi yến đã và đang xây dựng dở dang giữa thanh thiên bạch nhật, thậm chí được xây dựng ngay trên đất ruộng lúa chưa chuyển đổi mục đích sử dụng (xem ảnh), và nằm cách UBND xã Phước Thuận chưa đầy 1km nhưng không bị chính quyền địa phương cưỡng chế tháo dỡ. Đó chính là lý do, ngay sau khi bị cưỡng chế, ông Ân đã làm đơn khiếu nại và kêu oan gửi đến các cấp có thẩm quyền và các cơ quan báo chí…
Chính quyền: Chỉ cấm giao đất và cho thuê đất (?)
Chiều 20/7, làm việc với PV, ông Phan Thế Khoa - Chủ tịch UBND xã Phước Thuận cho biết: Sau khi nhận được văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, Đảng ủy, UBND xã đã nghiêm túc chấp hành, không tổ chức giao đất và cho thuê đất đối với các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình để xây dựng nhà nuôi chim yến tại địa phương. Tuy nhiên, trên địa bàn xã vẫn còn một số hộ dân đang tiến hành xây dựng nhà quy mô từ 3-4 tầng, trên diện tích đất hợp pháp của gia đình theo thiết kế mô hình nuôi chim yến. Trong phạm vi thẩm quyền, UBND xã đã cử cán bộ đến tận nhà từng hộ gia đình để tuyên truyền, vận động họ ngừng xây dựng để không vi phạm chủ trương của tỉnh. Theo đó các hộ đều cam kết chấp hành không nuôi chim yến, nhưng vẫn tiếp tục xây dựng cho hoàn thành công trình, chờ đến khi nào UBND tỉnh cho phép thì mới tiến hành lắp ráp máy móc để nuôi trở lại…
Trả lời câu hỏi của PV về việc mới đây UBND xã Phước Thuận tổ chức cưỡng chế nhà xây dựng nuôi chim yến của hộ ông Trương Đình Ân (ở thôn Lộc Hạ), trong khi các hộ khác thì vẫn tiếp tục triển khai xây nhà nuôi yến, ông Khoa giải thích: “Như tôi đã nói ở trên, nội dung Văn bản chỉ đạo số 1709/UBND-KT của UBND tỉnh chỉ yêu cầu dừng việc cấp đất và cho thuê đất để nuôi chim yến. Do đó UBND xã không đủ cơ sở để buộc các hộ dân xây nhà nuôi yến trên đất hợp pháp của họ. Việc cưỡng chế nhà nuôi yến vào ngày 12/7/2018 đối với trường hợp hộ ông Trương Đình Ân là chế tài hành vi xây dựng nhà trái phép trên diện tích đất công do UBND xã đang quản lý”.
Một ngôi nhà xây dựng vừa để ở vừa nuôi yến trải dài gần 20m mặt tiền trên đất ruộng lúa đang được thi công (ảnh chụp ngày 15/7/2018)
Lý giải trên của ông Chủ tịch xã là không thuyết phục, cố tình chưa hiểu hết và hiểu chưa đúng tinh thần nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh. Rõ ràng là tại Văn bản số 1709, UBND tỉnh không chỉ yêu cầu dừng việc giao đất, cho thuê đất mà còn nêu rõ:
“UBND tỉnh giao UBND huyện Tuy Phước kiểm tra, thực hiện nghiêm túc chủ trương của UBND tỉnh và yêu cầu dừng việc xây dựng các nhà nuôi yến, có biện pháp xử lý đối với các hộ không chấp hành”. Mặt khác, nếu như UBND tỉnh không chỉ đạo dừng việc xây nhà nuôi yến thì việc các hộ gia đình xây công trình trên đất nông nghiệp chưa chuyển đổi mục đích sử dụng cũng là trái quy định của pháp luật. Điều đó cho thấy vai trò quản lý đất đai của chính quyền địa phương xã Phước Thuận buông lỏng, thiếu trách nhiệm…
“Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời việc xây dựng các công trình trên đất lấn, chiếm đất sử dụng không đúng mục đích ở địa phương và buộc người có hành vi vi phạm khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm” (khoản 1 Điều 208 Luật Đất đai 2013)
Hệ quả của cách hiểu văn bản chưa đầy đủ, dẫn tới việc hành pháp thiếu công bằng của chính quyền địa phương, đã và đang tạo ra dư luận trái chiều về chủ trương của tỉnh dừng việc phát triển nuôi yến tại các xã khu Đông huyện Tuy Phước. Trong khi đó theo quan sát của PV, hàng loạt các công trình nuôi yến xây dựng dở dang trên đất tư của các hộ gia đình tại xã Phước Thuận không có dấu hiệu dừng lại mà vẫn tiếp tục thi công hoàn thiện, bất chấp “lệnh” của tỉnh (?!)
Bất chấp ý kiến chỉ đạo của tỉnh những ngôi nhà nuôi yến tại xã Phước Thuận, Tuy Phước vẫn tiếp tục hoàn thiện (ảnh chụp 15/7/2018)