• Hôm nay Quốc hội bắt đầu 3 ngày chất vấn
• Vì sao Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm trước, chất vấn sau?

Phiên chất vấn của Quốc hội thời gian gần đây có nhiều thay đổi trong điều hành - Ảnh: Quochoi.vn

Có những thời điểm, người xem ở trong cảm giác phiên chất vấn bị "vỡ vụn", bởi có nhiều nội dung rất khác nhau chứa đựng trong các câu hỏi và trả lời, không theo một chủ đề nào.

Đây là lần đầu tiên Quốc hội chất vấn và trả lời chất vấn theo hình thức hỏi nhanh - đáp gọn "hỏi 1 phút, đáp 3 phút" (thay vì hỏi 2 phút, đáp 7 phút như trước) và vừa "kiểm điểm" thực hiện lời hứa và nghị quyết của Quốc hội, đối với tất cả các thành viên Chính phủ, chánh án TAND tối cao, viện trưởng Viện KSND tối cao. Như vậy, thay vì lựa chọn ra 4 vị bộ trưởng, trưởng ngành trả lời chất vấn theo nhóm nội dung cụ thể như các kỳ họp trước, lần này đại biểu Quốc hội có thể chất vấn tới gần 30 người, với nhiều lĩnh vực, vấn đề đa dạng, rộng lớn.

Thực tế cho thấy đa số bộ trưởng, trưởng ngành không thể trả lời một chất vấn gọn trong 3 phút. Ví dụ, nêu "vấn đề bức xúc nhất của xã hội hiện nay" là tham nhũng, đặc biệt là các vụ tham nhũng lớn dưới hình thức nhóm lợi ích, doanh nghiệp, sân sau, công ty gia đình, đại biểu Trần Văn Mão (Nghệ An) "đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và các giải pháp căn cơ để đẩy lùi". Trả lời câu hỏi này, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái trình bày nhanh 3 nhóm giải pháp, vượt xa thời gian cho phép, nhưng vẫn chưa làm đại biểu Mão hài lòng.

Chỉ có 3 phút, làm sao có thể trình bày một vấn đề từ "nguyên nhân, trách nhiệm và các giải pháp căn cơ"? Nhưng đã có nhiều câu hỏi như vậy được nêu ra.

Rất may là người điều hành phiên chất vấn - Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân - đã rất linh hoạt. Trước những câu hỏi khó, hóc búa, bà thường "giúp" các vị bộ trưởng, trưởng ngành có thời gian chuẩn bị bằng cách mời thêm đại biểu khác nêu câu hỏi hoặc tranh luận với những vấn đề trước đó.