EVN kêu lỗ vì liên tục phải phát điện chạy dầu giá cao

Theo báo cáo tình hình hoạt động 6 tháng của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu toàn hệ thống đạt gần 117,4 tỷ kWh, tăng gần 11% so với cùng kỳ 2018. Trong đó, sản lượng nhiệt điện than hơn 60,1 tỷ kWh, thuỷ điện xấp xỉ 29,9 tỷ kWh. Ngoài ra, EVN đã phải huy động gần 800 triệu kWh từ điện chạy dầu giá cao, để đủ điện cho sản xuất, sinh hoạt.

Ông Võ Quang Lâm - Phó tổng giám đốc EVN cho biết, nhu cầu điện dự báo tiếp tục tăng cao trong 6 tháng cuối năm khi hệ thống điện hầu như không có dự phòng về nguồn. Cùng với đó, mực nước các hồ thuỷ điện ở mức rất thấp, nhiều hồ thuỷ điện lớn trên dòng sông Đà ở gần mức nước chết và việc cung ứng than cho điện, khí khó khăn... 

Do đó, có thể EVN vẫn phải tiếp tục huy động thêm từ nguồn điện chạy dầu giá cao, con số dự kiến cả năm có thể lên tới 3 tỷ kWh. Việc này, theo lãnh đạo EVN, "sẽ là thách thức lớn với tình hình tài chính của tập đoàn".

Hiện, giá sản xuất mỗi kWh điện chạy dầu là 5.700-6.000 đồng một kWh (chưa gồm phí truyền tải, phân phối), trong khi giá bán lẻ bình quân tới các hộ dùng điện là 1.844,64 đồng một kWh, chênh 4.000-5.000 đồng mỗi kWh.

Công nhân Điện lực Hà Nội chuẩn bị bảo dưỡng đường dây khi nắng nóng. Ảnh: Ngọc Thành

Trong bối cảnh này, EVN sẽ tăng cường huy động nguồn điện năng lượng tái tạo (điện gió, mặt trời). So với việc phải chạy dầu phát điện thì giá của điện mặt trời vẫn rẻ hơn nhiều, trên 2.100 đồng một kWh (chưa gồm phí, thuế...). Tuy nhiên, điểm yếu là phụ thuộc lớn vào thời tiết, phần lớn công suất phát các nhà máy này chỉ đạt 60-70% công suất thiết kế, do đó một mặt huy động tối đa nguồn điện sạch, EVN cũng phải tính toán để có lượng điện dự phòng, tránh trường hợp rã lưới. 

Nửa đầu năm, 89 nhà máy điện gió, điện mặt trời với tổng công suất gần 4.500 MW vào vận hành, chiếm khoảng 9,5% tổng công suất lắp đặt toàn hệ thống. Tổng lượng điện mặt trời huy động 6 tháng qua khoảng 800 triệu kWh, riêng một số ngày đầu tháng 7 bình quân, mỗi ngày huy động hơn 20 triệu kWh từ điện mặt trời, góp gần 3% sản lượng phát điện toàn quốc.

Tình trạng quá tải lưới điện mới xuất hiện trong tháng 6, khi các dự án điện mặt trời đồng loạt đóng điện trước ngày 30/6/2019, để được hưởng ưu đãi giá trong 20 năm. Trung tâm Điều độ điện Quốc gia (A0) thậm chí yêu cầu một số dự án năng lượng tái tạo cắt giảm công suất. A0 cảnh báo, nếu không có biện pháp giải quyết, đến năm 2020 tình hình ngày càng trầm trọng hơn. Và khi đó, nguy cơ sự cố, rã lưới điện rất cao.

6 tháng cuối năm, EVN sẽ đưa vào vận hành 3 dự án nguồn điện với tổng công suất 1.480 MW, gồm Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 mở rộng, Nhiệt điện Duyên hải 3 mở rộng, Thủy điện Thượng Kon Tum. Ngoài ra, tập đoàn này sẽ khởi công các dự án điện mặt trời Phước Thái 1 và Sê San 4.

Tập đoàn này sẽ đóng điện các công trình đường dây 220 kV Thủy điện Thượng Kon Tum - Quảng Ngãi, lắp máy biến áp 500 kV và 220 kV thứ 2 tại trạm biến áp 500 kV Lai Châu...