Nội dung khởi kiện của nguyên đơn

Theo nội dung khởi kiện của bà Oanh, tháng 10/2013, vợ chồng ông Phan Đình Thiện, bà Vương Thị Giáng Hương (trú tại lô 6, cổng chợ Thắng Lợi, phường Thắng Lợi, thành phố Pleiku) có hai lần vay tiền bà Mai Thị Kim Oanh (trú tổ 6, phường Ia Kring, TP. Pleiku), với tổng số tiền là 2 tỷ, 230 triệu đồng,, đều có biên nhận.

Sau đó, hai bên thống nhất để vợ chồng Thiện, Hương viết giấy cam đoan (giấy không ghi ngày, tháng nhưng theo bà Oanh thì được xác lập ngày 30/01/2014). Nội dung cam đoan, vợ chồng Thiện, Hương cam kết ra giêng tháng 1 âm lịch sẽ trả lại cho bà Oanh hết 2 tỷ 230 triệu đồng, đồng thời, xé bỏ hai biên nhận vay tiền trước đó. Ông Thiện bà Hương chỉ trả lãi 5 lần với tổng số tiền 29 triệu đồng (việc trả không viết biên nhận). Nên, bà Oanh khởi kiện yêu cầu ông Thiện, bà Hương trả tổng cộng 2 tỷ, 643.597.500 đồng (gốc 2 tỷ 230 triệu đồng, lãi 413.597.500 đồng).

Áp dụng biện pháp ngăn chặn trái pháp luật

Trong quá trình thụ lý giải quyết vụ án, Thẩm phán Lưu Anh Tuấn (trước đây công tác tại TAND TP. Pleiku, nay chuyển công tác về TAND huyện Ia Grai, Gia Lai) đã bị vợ chồng Thiện, Hương tố cáo về việc không khách quan và đưa ra những quyết định gây thiệt hại lớn cho bị đơn.

Cụ thể: Trong ngày 24/12/2014, TAND TP. Pleiku đã thụ lý đơn khởi kiện của bà Mai Thị Kim Oanh. 2 ngày sau đó (25 và 26), Tòa án này đã ra 2 Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (ADBPKCTT) phong toả 5 tài sản trị giá hơn 3 tỷ đồng của vợ chồng ông Thiện. Và một điều ông Thiện thắc mắc đó là, không hiểu vì sao vụ án được thụ lý từ ngày 24/12/2014, nhưng mãi đến ngày 21/5/2015 ông mới nhận được thông báo thụ lý và 2 quyết định ADBPKCTT nói trên (?).

Đến ngày 9/6/2017, 2 Quyết định ADBPKCTT trên đã bị Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai hủy bỏ theo Quyết định số 58/2017/QĐ-BPKCTT.

Về số tiền gốc nợ bà Oanh, ông Thiện cho rằng, vợ chồng ông không nợ bà Oanh số tiền là: 2 tỷ 230 triệu đồng như bà Oanh khởi kiện, mà chỉ nợ bà Oanh 2 triệu đồng, bởi lẽ trước đó vợ ông Thiện đã trả hết cho bà Oanh các khoản nợ và bà Oanh đã viết tờ giấy với nội dung: “Hương đã trả chị Oanh hết các khoản nợ. Bây giờ còn 2.000.000 (Hai triệu) thứ 7 trả”.

Về việc phong toả tài sản của bị đơn, ông Thiện cho rằng, hồ sơ định giá 5 tài sản bị phong tỏa của vợ chồng ông là hơn 3 tỷ đồng. “Giả sử vợ chồng tôi có nợ bà Oanh hơn 2 tỷ đồng đi chăng nữa thì Toà án cũng chỉ được quyền phong toả các tài sản có giá trị tương đương, chứ không được được quyền phong toả toàn bộ 5 tài sản nói trên của vợ chồng tôi, vì số tài sản bị phong tỏa vượt quá 1 tỷ đồng với khoản nợ của vợ chồng tôi. Bởi lẽ, tại điểm 7.2 của Nghị quyết 02/2005/NQ-HĐTP ngày 27/4/2005 của Hội đồng thẩm phán Toà án nhân dân tối cao có quy định “trong trường hợp người yêu cầu Tòa án áp dụng BPKCTT yêu cầu phong tỏa tài khoản, tài sản để bảo đảm nghĩa vụ tài sản mà người bị áp dụng BPKCTT có nghĩa vụ phải thực hiện theo đơn khởi kiện, thì Tòa án chỉ được phong tỏa tài khoản, tài sản có giá trị tương đương với nghĩa vụ tài sản đó trở xuống”. Quy định là vậy, nhưng Tòa án đã phong tỏa 5 tài sản của gia đình tôi có giá trị cao hơn nhiều so với mức nợ là sai quy định của pháp luật”, ông Thiện bức xúc cho biết.

Mặt khác, việc Thẩm phán Lưu Anh Tuấn áp dụng BPKCTT phong tỏa 5 tài sản có giá trị trên 3 tỷ đồng, nhưng chỉ buộc người yêu cầu (nguyên đơn) gửi một khoản tiền là 35 triệu đồng vào ngân hàng là không đúng, không tương đương với nghĩa vụ tài sản mà người có nghĩa vụ cần thực hiện. Vợ chồng ông Thiện cho rằng, Thẩm phán Tuấn đã gây ra rất nhiều hệ lụy cho gia đình ông trong nhiều năm qua. “Từ việc làm sai trái của thẩm phán Tuấn, đã làm ảnh hưởng lớn đến tinh thần, sức khoẻ của vợ chồng tôi, chúng tôi từ một hộ kinh doanh đang phát triển tốt, nay đã mất hết uy tín, danh dự và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế của gia đình tôi.”.

Bao che cấp dưới ?!

Vợ chồng ông Thiện, bà Hương còn tố cáo cả ông Võ Văn Bình, nguyên Chánh án Tòa án Nhân dân thành phố Pleiku (nay là Phó Chánh án TAND tỉnh Gia Lai). Theo tố cáo của ông Thiện: Vào ngày 13/5/2015, vợ chồng ông đã làm đơn khiếu nại hành vi ra Quyết định trái pháp luật của Thẩm phán Lưu Anh Tuấn và đề nghị hủy bỏ 2 quyết định ADBPKKTT nói trên, lúc này với cương vị là Chánh án TAND TP. Pleiku, nhưng ông Bình đã cố tình không giải quyết khiếu nại. Ông Thiện bà Hương cho rằng, ông Bình đã cố tình bao che cho hành vi vi phạm pháp luật của cấp dưới bằng cách không giải quyết khiếu nại. Sau đó vợ chồng ông Thiện tiếp tục gửi đơn đến cơ quan chức năng cấp cao hơn nhờ can thiệp buộc ông Bình phải trả lời yêu cầu khiếu nại cho vợ chồng ông Thiện bà Hương.

Tuy nhiên việc trả lời đơn khiếu nại của Chánh án Võ Văn Bình không đúng quy định của pháp luật, bởi thời hạn trả lời đơn chưa đảm bảo. Và việc áp dụng văn bản hướng dẫn pháp luật không đúng về giá trị tài sản bị phong tỏa được tính là tại thời điểm Tòa án ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, tức là vào ngày 25 và ngày 26/12/2014. Nhưng trong đơn giải quyết khiếu nại lại áp dụng Quyết định số 41/2014/QĐ-UBND ngày 30/12/2014 của Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai “Về việc ban hành bảng giá các loại đất trên địa bàn thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai năm 2015 (áp dụng trong giai đoạn 2015 – 2019)” để tính giá đất. “Tức là khi xác định giá trị tài sản để phong tỏa thì Quyết định số 41 của UBND tỉnh Gia Lai nói trên chưa có hiệu lực pháp luật. Do vậy việc cho rằng tài sản là quyền sử dụng đất của vợ chồng tôi chỉ hơn 338 triệu đồng là không đúng”, ông Thiện phản ánh thêm.

Sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật

Theo Bản án số 07/2016/DS-ST ngày 13/4/2016 của TAND TP. Pleiku do thẩm phán – chủ tọa phiên tòa Đoàn Xuân Hoà ký, quyết định xử: “không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bà Mai Thị Kim Oanh và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan ông Phan Văn Minh. Bị đơn bà Vương Thị Giáng Hương và ông Phan Đình Thiện không có nghĩa vụ trả nợ cho nguyên đơn bà Mai Thị Kim Oanh và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan ông Phan Văn Minh với số tiền là 2.643.097.500 đồng (gồm nợ gốc là 2.230.000.000 đồng, nợ lãi 413.097.500 đồng).”.

Dù vậy, Bản án nói trên không đề cập đến việc mở phong toả tài sản của bị đơn, mặc dù bị đơn liên tục khiếu nại và có đơn yêu cầu mở phong toả tài sản. Đây là một sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật của HĐXX đã được Ủy ban Thẩm phán Toà án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng nêu rõ tại Quyết định giám đốc thẩm số 07/2017/DS-GĐT ngày 9/5/2017 về việc xét xử vụ “tranh chấp hợp đồng vay tài sản”. “Toà án cấp sơ thẩm chưa xem xét đầy đủ các chứng cứ vay, trả do hai bên xuất trình mà nhận định chung chung, chưa xem xét kỹ mảnh giấy do bà Oanh ghi xác nhận bà Hương chỉ còn nợ 2.000.000đ (BL 49) nên bác yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là chưa đủ cơ sở. Mặt khác, khi bác đơn yêu cầu khởi kiện cuả nguyên đơn, nhưng Toà án cấp sơ thẩm không huỷ bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời là sai lầm nghiêm trọng trong việc áp dụng pháp luật.” – trích Quyết định giám đốc thẩm số 07.

Theo đó, Quyết định giám đốc thẩm số 07, Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng đã quyết định: “Huỷ toàn bộ Bản án dân sự phúc thẩm số 48/2016/DS-PT ngày 25/8/2016 của Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai và Bản án dân sự sơ thẩm số 07/2016/DS-ST ngày 13/4/2016 của Toà án Nhân dân thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.”
 

Cơ quan điều tra VKSNDTC vào cuộc

Liên quan đến đơn tố cáo của vợ chồng ông Thiện, ngày 13/9/2017, Vụ 6 – Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã nhận được đơn tố cáo của ông Thiện và bà Hương “tố giác ông Lưu Anh Tuấn, Thẩm phán Tòa án nhân dân thành phố Pleiku về hành vi “Ra quyết định trái pháp luật” và “ tố giác ông Võ Văn Bình, nguyên Chánh án Tòa án nhân dân thành phố Pleiku bao che cho hành vi vi phạm của cấp dưới, ra quyết định giải quyết khiếu nại không đúng quy định của pháp luật”. Ngày 14/9/2017, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã có Văn bản số 119/VKSNDTC-V6 gửi Cơ quan điều tra (C1) Viện kiểm sát nhân dân tối cao để giải quyết theo thẩm quyền.

Được biết, ngày 19/9/2017, Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã có Giấy mời số 45/VKSTC-C1, mời ông Phan Đình Thiện và bà Vương Thị Giáng Hương ngày 6/10/2017 tới đây, đến thành phố Buôn Ma Thuột (Đắc Lắc) làm việc với Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.