Bỏ trăm tỷ mua máy chữa bệnh rồi… cất kho, bỏ hỏng

Mua xong cất kho, hỏng hóc nhanh chóng

Kiểm toán chuyên đề công tác đầu tư, mua sắm, quản lý và sử dụng trang thiết bị y tế năm 2015, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện ra những sự lãng phí khủng khiếp trong việc mua sắm thiết bị khám chữa bệnh.

Liên quan đến việc quản lý, sử dụng trang thiết bị y tế là tài sản cố định, qua kiểm toán tại Bộ Y tế, Kiểm toán Nhà nước thấy rằng một số đơn vị sử dụng trang thiết bị y tế kém hiệu quả do xác định nhu cầu mua sắm chưa phù hợp với điều kiện cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực như Bệnh viện Lão khoa TW, Bệnh viện Răng hàm mặt TW TP.HCM, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức, Bệnh viện Mắt TW, Bệnh viện Tai mũi họng TW, Bệnh viện Da liễu TW.

Đáng lưu ý, Kiểm toán Nhà nước phát hiện một số đơn vị có thiết bị chưa hết thời gian tính hao mòn nhưng đã bị hỏng, không sử dụng được.

Nhiều trang thiết bị y tế phục vụ khám chữa bệnh được đầu tư mới nhưng chưa đưa vào sử dụng hoặc mới đưa vào sử dụng đã hỏng.

Cụ thể, Bệnh viện Đa khoa TW Thái Nguyên có các loại máy trong diện này là máy theo dõi trẻ em S510 Colin, máy đo độ tập trung tuyến giáp, máy X Quang Tăng sáng Siemens, máy theo dõi nhi khoa;

Còn Bệnh viện Răng hàm mặt TW Hà Nội có nồi hấp tiệt trùng; Bệnh viện Nhiệt đới TW có Hệ thống tag Man PCR-Roche, hệ thống máy chụp XQ cao tần, hệ thống XQ kỹ thuật số Konica...

Đặc biệt, từ kết quả kiểm toán 11 tỉnh, thành phố, Kiểm toán Nhà nước phát hiện ra có tới 1.225 trang thiết bị hỏng hoặc hiệu quả sử dụng thấp với nguyên giá hơn 371 tỷ đồng. Trong đó, trang thiết bị hỏng không khắc phục được 649 thiết bị (hơn 68 tỷ đồng); trang thiết bị hỏng chưa được sửa chữa 120 thiết bị (hơn 151 tỷ đồng); trang thiết bị chưa hoặc ít sử dụng 456 thiết bị (hơn 151 tỷ đồng).

Ngoài ra, còn nhiều thiết bị được đầu tư mới nhưng chưa đưa vào sử dụng hoặc mới đưa vào sử dụng đã hỏng .

Chẳng hạn, ở TP Hải Phòng, Trung tâm y tế dự phòng có 2 thiết bị (Lò nung, Tủ hút an toàn hoá học) được dự án ADB thuộc Cục Y tế Dự phòng cấp năm 2011 đến thời điểm kiểm toán vẫn để trong phòng làm việc, sử dụng làm Tủ đựng tài liệu.

Tại Cần Thơ, Bệnh viện đa khoa quận Thốt Nốt có 1 Máy phân tích huyết học tự động Model MS9-3s (bàn giao tháng 12/2014); Bệnh viện đa khoa Cần thơ có 1 máy X-Quang đo loãng xương (từ nguồn dự án ODA, bàn giao năm 2009) đều đã lỗi, hỏng từ khi đưa vào sử dụng, hiện đang tồn kho.

Đặc biệt, tỉnh Bình Dương có 34 thiết bị của Trung tâm y tế thị xã Bến Cát, Thuận An được cấp từ những năm 2010 mới 100% nhưng chưa được sử dụng do không phù hợp hoặc không có nhu cầu;

Tại An Giang, có tới 133 thiết bị tại 9 Trung tâm y tế chưa đưa vào sử dụng từ nguồn đầu tư mua sắm của dự án xây dựng Trung tâm y tế huyện và dự án do Bộ Y tế cấp phát;

Tại Kon Tum, lò đốt rác thải y tế của Bệnh viện Đa khoa tỉnh 3,1 tỷ đồng không hoạt động được do công nghệ lò đốt không đảm bảo các điều kiện về môi trường;...

Ở Đắk Nông, Sở Y tế có 2 kính hiển vi 2 mắt hiệu Olympus CX22LED nằm trong bộ dụng cụ, thiết bị phục vụ nuôi cấy, soi và phân lập vi khuẩn, 1 máy phân tích sinh hóa tự động 35 thông số hiệu Global 240 (giá mua 850 triệu đồng) chưa sử dụng từ khi nhận bàn giao, vẫn đang để trong kho.

Tỉnh Gia Lai, một số trang thiết bị được cấp về nhưng thực tế Bệnh viện không có nhu cầu sử dụng nên phải trả lại Sở Y tế (Bệnh viện Lao và Bệnh phổi).

Cùng hộp hóa chất, nơi giá 2,8 triệu, chỗ 16 triệu

Theo Kiểm toán Nhà nước, Bộ Y tế cũng như hầu hết các địa phương được kiểm toán chưa xây dựng kế hoạch trung hạn và kế hoạch dài hạn về đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế để làm căn cứ xác định nhu cầu mua sắm trang thiết bị hàng năm.

Về công tác đấu thầu, Kiểm toán Nhà nước phát hiện việc phê duyệt giá kế hoạch giữa các bệnh viện hầu hết là khác nhau cho một loại vật tư, hóa chất của cùng một nhà cung cấp và có sự chênh lệch rất lớn giữa giá được phê duyệt cao nhất và thấp nhất.

Chẳng hạn, 1 cái kim cánh bướm Bệnh viện Việt Đức giá kế hoạch gần 1.100 đồng nhưng Bệnh viện Chợ Rẫy lại là 7.350 đồng, chênh gần 8 lần; 1 dây truyền huyết thanh Bệnh viện Bạch Mai 3.675 đồng nhưng Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức 18.000 đồng.

Còn với hóa chất, 1 hộp Series Retic Pak reagen kit, 1x380ml+1.900ml Viện Huyết học Truyền máu TƯ xây dựng giá kế hoạch 16,7 triệu đồng nhưng Bệnh viện Thống nhất chỉ 2,8 triệu đồng. Hay như 1 hộp Cleaning Solution (Clean A), 1x500 ml, Bệnh viện Chợ Rẫy là 1,6 triệu đồng nhưng Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức lại là hơn 5 triệu đồng); hay như 1 thùng Diff Timepac, 2x2075ml, Viện Huyết học Truyền máu TƯ đặt giá tới 42 triệu đồng thì Bệnh viện Chợ Rẫy chỉ hơn 14 triệu đồng.