Xét xử sơ thẩm vụ án giết người và gây rối trật tự ở Tây Sơn (Bình Định): Viện KSND cấp cao kháng nghị hủy Bản án hình sự sơ thẩm (?)

                                                    

                                                                 Toàn cảnh hiện trường vụ án

Tóm tắt nội dung vụ án: Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Bình Định, tối ngày 26/9/2015 vào khoảng 17h15 phút, Nguyễn Phong Giang (Vĩnh Quang, Vĩnh Thạnh) điều khiển xe ô tô 77C-053.30 chở đoàn lân từ Tây Sơn lên Vĩnh Thạnh. Sau khi múa lân xong, khoảng 22 giờ 20 phút, Giang chở đoàn lân từ Vĩnh Thạnh về lại Tây Sơn. Khi xe chạy đến cầu 16 thuộc xã Tây Thuận thì bị một nhóm thanh niên đi xe mô tô đuổi theo ném đá làm vỡ kính xe. Sau khi trả đoàn lân, Giang điều khiều khiển xe ô tô trở lại Vĩnh Thạnh và quyết tìm cho ra người ném đá. Khi xe của Giang rẽ vào tuyến đường ĐT637 thì phát hiện một nhóm thanh niên ở xã Tây Thuận đang đứng trên đường nên đã lái xe lao thẳng vào nhóm thanh niên… Nguyễn Thanh Hòa không tránh kịp nên đã bị cản trước ca bin xe ô tô tông thẳng vào người nằm ngã trên đường, sau đó bị tử vong trên đường đi cấp cứu.

                                                            
     Các bị cáo đồng loạt kêu oan…

     Trước vành móng ngựa, bị cáo Nguyễn Phong Giang phản cung phủ nhận toàn bộ lời khai trước đó, liên tục kêu: “Tôi bị oan, tôi không phạm tội giết người”. Theo bị cáo Giang, bị cáo không tông xe vào bị hại, còn nguyên nhân dẫn tới cái chết của bị hại Nguyễn Thanh Hòa thì bị cáo không biết. Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa: “Bị cáo kêu oan nhưng vì sao trong các bản cung của cơ quan điều tra, bị cáo đã khai nhận hành vi giết người ?”. “Đó là vì điều tra viên ép bị cáo ký vào bản cung, nếu không ký sẽ ở tù rục xương, nên bị cáo sợ” – Bị cáo Giang trả lời.

     Cùng với lời khai của bị cáo Giang, các bị cáo khác có mặt trên xe ô tô của Giang vào thời điểm xảy ra án mạng bị truy tố về tội “Gây rối trật tự công cộng”: Lê Công Đồng, Phan Công Hiền, Nguyễn Bá Đức, Nguyễn Bá Lộc, Nguyễn Đình Lưu, Lê Đức Dũng… đồng loạt kêu oan và đồng khai nhận trước vành móng ngựa, không nhìn thấy bị cáo Giang tông bị hại Hồ Thanh Hòa. Đáng chú ý là lời trình bày trước HĐXX của nhân chứng Nguyễn Văn Cảm và Nguyễn Hà Sơn Sĩ (cả hai đều là bạn của nạn nhân Hòa), khẳng định không nhìn thấy bị cáo Giang tông vào người nạn nhân. “Vì bị đánh đau quá nên tôi khai là có nhìn thấy” – Nguyễn Văn Cảm giải thích lý do phản cung.

     Luật sư Võ Thị Tiết (Đoàn Luật sư Bình Định) bào chữa cho Nguyễn Phong Giang: Cáo trạng của VKS tỉnh Bình Định buộc tội bị cáo Giang dùng xe ô tô tải tông thẳng vào người bị hại nhưng không chứng minh được điểm va chạm giữa xe ô tô tải với cơ thể nạn nhân ở vị trí nào ?

     Nhiều tình tiết chưa được làm sáng tỏ

     Bản kết luận điều tra vụ án ngày 16/5/2016 của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Định đã mô tả hành vi phạm tội của bị cáo Giang như sau: “Giang điều khiển xe ô tô tăng ga đánh lái về phía lề đường bên trái (bên tài) ép, đuổi theo Hòa, Vũ, Tuấn và hô “Tao tông chết mẹ mày luôn”. Khi đến trước nhà ông Nguyễn Văn Khánh ở xóm 3, Thượng Sơn, Tây Thuận thì tông thẳng vào Hòa làm Hòa chết tại chỗ”. Trong khi đó Cáo trạng số 33/QĐ-KSĐT ngày  06/7/2016 của Viện KSND tỉnh Bình Định thì mô tả ngược lại: Giang đạp ga, tăng tốc độ lao thẳng vào nhóm của Hòa…nhưng do Hòa “chạy sau cùng, không tránh kịp nên bị cản phía trước cabin xe ô tô tông thẳng vào người, Hòa ngã và nằm ngửa xuống nền đường… Khi xe ô tô của Giang chạy qua khỏi ngã ba thì Tuấn thấy Hòa nằm trên đường nên chạy đến đỡ Hòa rồi cùng mọi người đưa đi cấp cứu, nhưng trên đường đi thì Hòa bị tử vong”. Nghĩa là bị hại Hồ Thanh Hòa không bị chết tại chỗ như Cơ quan điều tra kết luận mà là chết trên đường đi cấp cứu.

     Vụ án xảy ra trong đêm tối. Cả Bản kết luận điều tra vụ án và Cáo trạng đều không xác định được thời điểm nạn nhân Hòa bị chết là lúc nào. Trước phiên tòa, bà Ván Thị Hồng (mẹ của nạn nhân) khai: “Vào khoảng lúc 11h30 nhận được hung tin, tôi đã trực tiếp gọi xe đưa con đi cấp cứu tại Bệnh viện, khi lật áo thấy có dấu bánh xe hằn trên người con tôi”. Trong khi đó, trên Báo Giao thông điện tử cập nhật ngày 8/12/2015 với tiêu đề: “Phá nhanh vụ án đánh chết người do tramh múa lân” đã ghi lại lời kể của Trung tá Lương Minh Tâm – Đội phó Đội CSGT Đường bộ, đường sắt (Phòng CSGT Công an tỉnh Bình Định): Vào khoảng 0h15 ngày 26/9, Tổ TTKS do ông làm Tổ trưởng phát hiện một nhóm thanh niên đang chở ba trên một chiếc xe máy. Nhóm thanh niên này giải thích đang chở bạn đi cấp cứu vị bị TNGT. Tuy nhiên sau đó “nhóm thanh niên này không chở nạn nhân theo hướng bệnh viện mà quay ngược lại và để nạn nhân nằm ở vệ đường”, ông quay lại kiểm tra thì “phát hiện nhóm thanh niên đang chở một xác chết”. Lời kể của Trung tá Tâm hoàn toàn mâu thuẫn với lời trình bày trước tòa của bà Ván Thị Hồng về thời gian và đối tượng chở nạn nhân đi cấp cứu…
                                                                              Kết luận điều tra và Cáo trạng có tình tiết bị cáo giết người không giống nhau
 
     Kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy, nạn nhân “bị gãy xương sườn số 2 bên phải, não phù, tụ máu dưới da đầu diện rộng vùng đỉnh trái, bầm tụ máu dưới da vùng xương đòn phải, xoang phổi phải đầy máu, phổi phải phù, dập tụ máu toàn bộ nhu mô phải, ổ bụng không tụ máu…”; hoàn toàn không có mô tả dấu vết bánh xe trên người nạn nhân (như lời khai của mẹ nạn nhân). Kết quả khám nghiệm hiện trường, cũng không thấy có chi tiết nào mô tả điểm va chạm giữa cản trước xe ô tô phù hợp với các dấu vết tổn thương được mô tả trên người nạn nhân. Trong khi đó, Kết luận giám định pháp y về tử thi số 206/2015/PY-TT của Trung tâm Pháp y tỉnh Bình Định kết luận nguyên nhân nạn nhân Hồ Thanh Hòa bị tử vong: “Chấn thương ngực dập phổi, tràn máu màn phổi gây suy hô hấp, suy tuần hoàn dẫn đến tử vong/ đa chấn thương”… Do đó không loại trừ khả năng bị hại Hồ Thanh Hòa bị tử vong do các đối tượng khác gây ra trước đó (?!)
 

         Luật sư Võ Thị Tiết: “Lời kể của Trung tá Lương Minh Tâm cho thấy, bị hại Hồ Thanh Hòa đã chết trước đó, chứ không phải chết trên đường đi cấp cứu, nhưng chết ở đâu, chết lúc nào thì các cơ quan tố tụng chưa làm rõ, chưa chứng minh được. Sơ đồ hiện trường vụ án được Cơ quan điều tra đo vẽ lúc 0h 30 phút ngày 27/9/2015 có sự tham gia của kiểm sát viên, người tham gia khám nghiệm, người chứng kiến không hề mô tả vị trí nạn nhân bị tử vong”.

 
     Từ những phân tích như trên, Luật sư Tiết cho rằng, không có căn cứ chứng minh Nguyễn Phong Giang phạm tội giết người như Cáo trạng đã truy tố, đề nghị trả tự do cho bị cáo. Tuy nhiên đề nghị của luật sư không được HĐXX chấp nhận.

     Có dấu hiệu vi phạm tố tụng

     Trước đó do còn nhiều tình tiết chưa được làm rõ, ngày 29/9/2017, TAND tỉnh Bình Định tuyên trả hồ sơ cho Viện KSND tỉnh Bình Định để “làm rõ vai trò của các đối tượng cùng với bị cáo Giang đi đánh nhau vào ngày 29/9/2015; xem xét vai trò đồng phạm với Nguyễn Phong Giang của Phan Công Hiển, Nguyễn Bá Lộc, Nguyễn Bá Đức, Nguyễn Đình Lưu, Lê Đức Dũng, Lê Công Đồng, Nguyễn Anh Mỹ, Đoàn Thanh Huy; làm rõ hành vi của các đối tượng đã tham gia ném đá, đánh nhau với nhóm của Nguyễn Phong Giang, xác định hậu quả, tránh bỏ lọt tội phạm…”. Tuy nhiên, ngày 23/10/2017, Viện KSND tỉnh Bình Định có Công văn số 1830/VKS-P1 không chấp nhận việc điều tra bổ sung và giữ nguyên quan điểm theo Cáo trạng đã truy tố.
                                                Kết luận giám định pháp y tâm thần số 537/KLGĐTC ngày 29/8/2017 của Trung tâm Pháp ly tâm thần khu vực miền Trung (Bộ Y tế): “Tại thời điểm gây án bị cáo Nguyễn Phong Giang đủ khả năng nhận thức nhưng hạn chế khả năng điều khiển hành vi. Tại thời điểm hiện tại (trước và trong thời gian phiên tòa diễn ra – PV) bị cáo bị hạn chế khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi”
 
    Luật sư Nguyễn Thái Sơn (Đoàn Luật sư Bình Định) cho rằng, Viện KSND tỉnh Bình Định phản hồi Công văn số 1830/VKS-P1 nhưng không có ý kiến của lãnh đạo liên ngành là vi phạm nghiêm trọng khoản 1 Điều 10 Thông tư liên tịch số 01/2010/TTLT-VKSNDTC-BCA-TANDTC ngày 27/8/2010 về hướng dẫn thi hành các quy định của Bộ luật TTHS về trả hồ sơ điều tra bổ sung.

    Trước HĐXX, bị cáo Giang liên tục kêu oan, còn các bị cáo và nhân chứng đồng loạt phủ nhận việc nhìn thấy bị cáo Giang tông xe vào nạn nhân Hồ Thanh Hòa. Biên bản khám nghiệm tử thi và khám nghiệm hiện trường, kết luận giám định pháp y không có chi tiết nào mô tả phù hợp với hành vi của bị cáo Nguyễn Phong Giang gây ra cái chết đối với Hồ Thanh Hòa… Thế nhưng, Tòa sơ thẩm TAND tỉnh Bình Định vẫn căn cứ vào Cáo trạng của VKSND tỉnh Bình Định truy tố tuyên Nguyễn Phong Giang phạm tội “Giết người” với khung hình phạt 14 năm tù giam.

     Đề cập đến hình phạt mà Bản án số 47/2017/HSST do TAND tỉnh Bình Định dành cho bị cáo Nguyễn Phong Giang, Luật sư Võ Thị Tiết cho rằng quyết định của Tòa là không thuyết phục, có dấu hiệu vi phạm tố tụng. Luật sư Tiết dẫn Điều 72 Bộ luật TTHS: “Lời nhận tội của bị can, bị cáo, chỉ có thể được coi là chứng cứ, nếu phù hợp với các chứng cứ khác của vụ án. Không được dùng lời nhận tội của bị can, bị cáo làm chứng cứ duy nhất để kết tội”. Hơn nữa trong thời gian thụ hình, theo kết luận giám định pháp y tâm thần bị cáo bị khả năng nhận thức và hạn chế khả năng điều khiển hành vi.
                                              

Ngày 14/12/2017, Viện trưởng Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng Nguyễn Quang Dũng đã ký ban hành Quyết định số 02/KN-HS-VC2 quyết định kháng nghị Bản án hình sự sơ thẩm số 47/2017/HSST của TAND tỉnh Bình Định. Theo đó “đề nghị TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử theo thủ tục phúc thẩm theo hướng hủy Bản án hình sự sơ thẩm số 47/2017/HSST của TAND tỉnh Bình Định để điều tra lại về hành vi Giết người của các đối tượng có liên quan, làm rõ hành vi của các đối tượng gây thương tích cho Huỳnh Đoàn Hậu và truy tố, xét xử đúng khung hình phạt đối với bị cáo Nguyễn Phong Giang”