Tổng thống Trump: 'Tôi không muốn có chiến tranh'

Iran bác bỏ cáo buộc từ phía Mỹ rằng, họ đứng đằng sau vụ tấn công hôm thứ Bảy tuần trước vào nhà máy lọc dầu lớn nhất thế giới dẫn đến việc giá dầu tăng vọt. Hôm qua, nhà lãnh đạo IranKhamenei nói nước này không bao giờ đàm phán tay đôi với Mỹ, mà phải là cơ chế đa phương. “Các quan chức Iran, ở bất cứ cấp nào, sẽ không nói chuyện với người Mỹ… Đó là chính sách gây áp lực của họ lên Iran… Chính sách gây áp lực tối đa của họ sẽ thất bại”, truyền hình nhà nước dẫn lời vị lãnh đạo tối cao.

Mỹ vẫn đang điều tra liệu Iran có phải là chủ mưu các vụ tấn công vào Ả rập Xê út, ông Trump nói, nhưng theo ông “ở thời điểm này có vẻ họ là thủ phạm”.

Tuy nhiên, ông Trump, người luôn muốn kéo nước Mỹ ra khỏi các cuộc chiến có từ đời các tổng thống tiền nhiệm, đã nói rõ rằng ông sẽ không vội vàng phát động một cuộc chiến vì Ả rập Xê út.

“Tôi là người không thích có chiến tranh”, tổng thống Mỹ nói, theo tường thuật của Reuters.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói các vụ tấn công được “người dân Yemen” thực hiện để trả đũa liên minh quân sự do Ả rập Xê út lãnh đạo đối đầu với lực lượng Houhthi ở Yemen.

“Người dân Yemen đã thực thi quyền phòng vệ hợp pháp của họ”, ông Rouhani nói với các phóng viên trong chuyến thăm tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi gọi các cáo buộc của Mỹ là “không chấp nhận được và hoàn toàn vô căn cứ”. Vụ tấn công nhà máy lọc dầu đã làm giảm 5% sản lượng dầu thô thế giới. Giá dầu tăng 19% sau khi vụ tấn công xảy ra, mức tăng trong ngày lớn nhất kể từ cuộc khủng hoảng Vùng Vịnh năm 1990 khi Iraq đổ quân vào Kuwait. Tuy nhiên, giá dầu đã hạ sau khi ông Trump nói sẽ dùng nguồn dầu dự trữ của Mỹ để bình ổn nguồn cung.

Nhật Bản nói họ sẽ cân nhắc phối hợp tung ra nguồn dầu dự trữ và các biện pháp khác nếu cần thiết để đảm bảo nguồn cung dầu mỏ thế giới.

Không chỉ Mỹ, Ả rập Xê út cũng nói các vụ tấn công được thực hiện bằng vũ khí của Iran. Riyadh thúc giục LHQ điều tra vụ tấn công. Giữa Ả rập Xê út và Iran đã có mối bất hòa từ hàng chục năm qua và được cho là gián tiếp chiến tranh với nhau thông qua các lực lượng thứ ba (chiến tranh ủy nhiệm).

Ông Trump nói không đưa ra cam kết bảo vệ Ả rập Xê út.

“Không, tôi chưa từng hứa hẹn điều đó. Chúng tôi phải ngồi lại với Ả rập Xê út và tìm ra giải pháp”, ông nói. “Đó là vụ tấn công vào họ, chứ không phải tấn công vào nước Mỹ. Những chắc chắn chúng tôi sẽ giúp họ”.

Trong nhiều tháng, các quan chức Iran đã đe dọa rằng, nếu Tehran bị ngăn cản xuất khẩu dầu mỏ, các nước khác cũng không thể xuất dầu đi. Nhưng Iran bác bỏ họ có vai trò trong một số vụ tấn công cụ thể, ví dụ đánh mìn các tàu dầu ở Vùng Vịnh hay một số vụ tấn công trước đó mà Houthi đã lên tiếng nhận trách nhiệm.

Nga và Trung Quốc nói sẽ sai lầm nếu kết luận ngay ai phải chịu trách nhiệm về vụ tấn công nhà máy lọc dầu ở Ả rập Xê út.