Chưa đầy 24 giờ kể từ khi tổ chức WikiLeaks công bố các hồ sơ mà theo họ là “lột trần năng lực tấn công mạng và máy tính” của CIA, Tổng thống Donald Trump đã giao nhiệm vụ lùng bắt thủ phạm rò rỉ hồ sơ mật của chính phủ cho đơn vị chuyên trách của FBI, theo Đài Fox News. Bản thân CIA cũng tổ chức cuộc điều tra riêng.
Vai trò nhà thầu tư nhân
Sau vụ binh nhì Chelsea Manning tuồn tài liệu cho WikiLeaks vào năm 2010, tổng thống Mỹ lúc đó là Barack Obama đã quyết định thành lập một tổ chức chuyên săn lùng những kẻ tiết lộ bí mật quốc gia, đó là Lực lượng đặc nhiệm xử lý mối đe dọa từ bên trong (NITTF).
Tuy nhiên, sự tồn tại của biệt đội này cũng không ngăn cản được cựu nhân viên CIA Edward Snowden phanh phui chương trình nghe lén quy mô của Cục An ninh quốc gia (NSA) vào năm 2013. Trong vụ này, NITTF chẳng cần phải tốn công tìm ra thủ phạm vì bản thân ông Snowden đã công khai danh tính và đến nay vẫn tiếp tục trốn chạy khỏi sự truy lùng của Mỹ.
Trong khi đó, Đài NBC News dẫn lời một số quan chức chính phủ Mỹ cho hay các chuyên gia phản gián đang nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân đằng sau vụ rò rỉ những công cụ tấn công tin tặc của CIA.
Câu hỏi đặt ra hiện nay là hung thủ phải chăng là nhân viên tình báo, các nhà thầu tư nhân, tin tặc Nga hoặc có sự kết hợp nào đó giữa 3 nhóm đối tượng tình nghi? Hãng tin Reuters dẫn lời các quan chức thi hành luật và tình báo Mỹ thiên về khả năng hung thủ là các nhà thầu tư nhân.
Một lý do khiến cuộc điều tra tập trung vào các nhà thầu thay vì tình báo Nga là cho đến nay vẫn chưa có chứng cứ nào cho thấy các cơ quan tình báo của Moscow có ý định khai thác các công cụ tin tặc của CIA trước khi chúng được công bố.
Vụ rò rỉ mới nhất cũng làm nổi bật vai trò và số lượng của các nhà thầu có quyền truy cập vào thông tin ở cấp tuyệt mật trong thời đại Internet of Things (Internet kết nối vạn vật). Đây là thuật ngữ chỉ mạng lưới các thiết bị kết nối internet, theo đó mọi đồ dùng và phương tiện phục vụ đời sống của con người, từ ô tô, an ninh tại gia, các hệ thống sưởi và những thiết bị khác đều được nối mạng internet.
Do không đủ ngân sách thuê chuyên viên dài hạn để bám sát các phát triển mới trong lĩnh vực này nên các cơ quan tình báo chuyển sang sử dụng nhà thầu tư nhân để tiết kiệm chi phí, từ đó dẫn đến nguy cơ thông tin tuyệt mật bị tuồn ra ngoài.
Thượng nghị sĩ Dianne Feinstein, thành viên Ủy ban Tình báo Thượng viện, nhấn mạnh chính phủ cần phải hành động để ngăn chặn những vụ tiết lộ thông tin có thể gây tổn thất cho năng lực tình báo của CIA. “Chúng ta phải thực sự đánh giá lại phần tham gia của giới nhà thầu tư nhân trong lực lượng lao động, bởi để làm việc cho một cơ quan tình báo, bạn cần phải trung thành với nước Mỹ”, bà Feinstein nói.
Chưa đầy 1%
Reuters ngày 9.3 dẫn một nguồn thạo tin cho hay WikiLeaks đã sở hữu các tài liệu của CIA trong nhiều tháng qua, và sự kiện lần này được chuẩn bị kỹ lưỡng trong thời gian dài. Một quan chức tình báo cấp cao của Mỹ cũng xác nhận trong số hơn 8.000 tài liệu bị công bố trái phép có những hồ sơ xác thực về những biện pháp tấn công mạng của CIA, một số được xếp loại “Tối mật”.
Bản thân CIA cũng không bác bỏ tuyên bố của WikiLeaks về việc tổ chức này chỉ mới công bố chưa đầy 1% kho tài liệu mật mà họ có trong tay. “Quá trình phân tích thiệt hại vẫn chưa hoàn tất… Cộng đồng tình báo vẫn chưa lường được các hiệu ứng cũng như những nguy cơ tiềm tàng từ vụ tung tài liệu này”, theo Đài NBC News dẫn lời Juan Zarate, cựu quan chức phản gián cấp cao của Mỹ.
Còn ông James Lewis, chuyên gia an ninh mạng của Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế tại Washington, nhận định: “CIA bị tổn thất thực sự về năng lực thu thập tình báo nhằm vào các đối tượng khó khăn như những kẻ khủng bố và gián điệp nước ngoài”.
Nhà Trắng vào ngày 8.3 cho biết Tổng thống Donald Trump “cực kỳ lo ngại” về năng lực bảo vệ thông tin của CIA dẫn đến việc WikiLeaks công bố tài liệu mật. “Bất cứ người nào đứng sau vụ tiết lộ thông tin mật lần này sẽ bị xử ở mức cao nhất”, phát ngôn viên Sean Spicer tuyên bố.
Đức soi trung tâm CIA ở Frankfurt
Văn phòng trưởng công tố liên bang Đức cho hay đang thẩm định các tài liệu do WikiLeaks công bố sau khi một số hồ sơ cho rằng CIA vận hành một trung tâm tấn công tin tặc từ Lãnh sự quán Mỹ ở Frankfurt.
“Chúng tôi sẽ khởi động cuộc điều tra nếu phát hiện chứng cứ xác đáng về hành vi phạm tội hoặc tìm được hung thủ cụ thể”, cơ quan này cho hay. Còn theo trang tin The Verge ngày 9.3, Google đã vá nhiều lỗ hổng bảo mật vừa được xác định trong các tài liệu WikiLeaks trên trình duyệt Chrome và hệ điều hành Android. |