Thi hoa hậu trong động Thiên Đường?

Chiều qua 21.3, trả lời PV Thanh Niên, ông Trần Tiến Dũng - Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, cho biết đến nay ban tổ chức (BTC) cuộc thi Hoa hậu Hòa bình quốc tế 2017 vẫn chưa có thông báo chính thức về địa điểm tổ chức tại Quảng Bình; có thể sẽ chọn động Thiên Đường, hoặc bãi biển ở TP.Đồng Hới.

Bất kể hoạt động nào cũng ảnh hưởng đến hang động, kể cả các hoạt động du lịch như hiện nay. Việc tụ tập đông người sẽ làm tăng khí CO2, cường độ ánh sáng lớn sẽ làm tăng nhiệt độ trong hang động; từ đó ảnh hưởng màu sắc thạch nhũ, kích thích sự phát triển của nấm mốc địa tảo, các loài đó phát triển làm mất vẻ đẹp tự nhiên   Ông LÊ THANH TịNH, Giám đốc Ban Quản lý vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng

Ông Hồ An Phong, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Quảng Bình, nói: “BTC đã làm việc với tỉnh Quảng Bình, họ phối hợp với Tập đoàn Trường Thịnh đề xuất xin ý kiến tỉnh để làm cơ sở xin phép Bộ VH-TT-DL tổ chức cuộc thi. Sau khi khảo sát, họ có ý tưởng đề xuất cho thực hiện một phần thi trong động Thiên Đường. Hiện Sở Du lịch đang xem xét thẩm định, báo cáo UBND tỉnh chứ chưa có bất cứ một quyết định nào và tổ chức ở địa điểm nào”.
Cũng theo ông Hồ An Phong, việc tổ chức cuộc thi Hoa hậu Hòa bình quốc tế tại Quảng Bình đã được lãnh đạo tỉnh đồng ý và giao Sở Du lịch phối hợp các cơ quan chức năng thẩm định phương án cụ thể. “BTC cuộc thi đã làm việc với các đơn vị liên quan trình các phương án. Để du khách tham quan động, đơn vị khai thác đã làm cầu thang gỗ rộng hơn 2 m, dài khoảng 1 km, hai bên có lan can bảo vệ vững chắc. Phần thi hoa hậu có khoảng vài trăm khán giả và thiết bị quay phim, âm thanh, ánh sáng, đồng thời tạm dừng đón khách trong thời gian này thì việc tổ chức thi trong hang động là có thể chấp nhận được. Cuộc thi là dịp tốt để giới thiệu, quảng bá du lịch Quảng Bình cho du khách quốc tế, nhưng chúng tôi xác định yếu tố bảo vệ môi trường cảnh quan di sản là hàng đầu”, ông Phong nói.
Chuyên gia cảnh báo
Tuy nhiên, tại Hội thảo quốc tế VN học lần 4 năm 2012, động Thiên Đường và rộng hơn là cả khu Phong Nha - Kẻ Bàng đã được cảnh báo về sự xuống cấp. Nhóm nghiên cứu của Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội và Hội Hang động Hoàng gia Anh cho rằng các hang này đã có những dấu hiệu xuống cấp của thạch nhũ do khai thác du lịch nhiều. Việc khai thác ảnh hưởng tới hang qua việc khí thải tăng, và cũng qua cả các hệ thống chiếu sáng nữa. Nó phá vỡ môi trường tốt cho thạch nhũ phát triển.
TS Howard Limbert, Hội Hang động Hoàng gia Anh, nêu quan điểm cần hạn chế ánh sáng và ánh sáng nhiều màu trong hang. Việc sử dụng đèn này sẽ kích thích sự phát triển của rêu và làm hỏng thạch nhũ. Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng nhắc nhở việc quan trắc các loại khí có ảnh hưởng tới sức khỏe như CO2, SO2, H2S... từ đó đưa ra khuyến cáo số lượng khách. Đặc biệt, các nhà khoa học còn đề nghị có kế hoạch cho Phong Nha - Kẻ Bàng “nghỉ phép”. “Về vấn đề khôi phục môi trường tự nhiên của hang, chúng ta cần tính đến phương án đóng cửa hang định kỳ để cho môi trường tự nhiên trong hang tự hồi phục”, báo cáo tại hội thảo cho biết.

Cách đây 6 năm, vào tháng 6.2011, UBND tỉnh Quảng Bình phối hợp với Đài truyền hình VN và Công ty CP truyền thông PSC đã tổ chức chương trình nghệ thuật Du lịch hang động kỳ vĩ ngay trong động Thiên Đường. Đây là chương trình nổi bật nhất, kết thúc chuỗi hoạt động của Tuần văn hóa - du lịch Quảng Bình năm 2011. Tiếp đó, nhân kỷ niệm 10 năm Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng được công nhận di sản thiên nhiên thế giới, vào năm 2013, cũng tại hang động này lại diễn ra chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội hang động lần thứ 2 với sân khấu được dàn dựng hoành tráng, rực rỡ trong ánh sáng nhiều màu sắc. T.Q.N

Giờ đây, theo PGS-TS Trần Tân Văn, Viện trưởng Viện Khoa học địa chất và khoáng sản, việc đưa các hoạt động du lịch hay tổ chức sự kiện vào động Thiên Đường cũng cần chú ý các cảnh báo đó. “Điều này giống như ở Hạ Long khi người ta từng đưa các buổi hòa nhạc vào trong hang Đầu Gỗ rồi”, ông Văn nói. Sự kiện ông Văn nói tới là việc Ban Quản lý vịnh Hạ Long từng đưa hòa nhạc vào hang Đầu Gỗ hồi năm 2014. Đáng nói là trước đó, năm 2010 đã có nghiên cứu đánh giá hiện trạng của một số yếu tố độc hại trong các hang động trên vịnh Hạ Long.
Ông Lê Thanh Tịnh - Giám đốc Ban Quản lý vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, đưa ý kiến: “Tôi chỉ biết thông tin qua báo chí chứ không được dự buổi làm việc đó. Theo tôi, không nên tổ chức trong hang động nữa. Bất kể hoạt động nào cũng ảnh hưởng đến hang động, kể cả các hoạt động du lịch như hiện nay. Việc tụ tập đông người sẽ làm tăng khí CO2, cường độ ánh sáng lớn sẽ làm tăng nhiệt độ trong hang động; từ đó ảnh hưởng màu sắc thạch nhũ, kích thích sự phát triển của nấm mốc địa tảo, các loài đó phát triển làm mất vẻ đẹp tự nhiên”. Khi PV Thanh Niên tiếp tục nêu vấn đề: “Nhưng một số ý kiến của cán bộ du lịch và đơn vị khai thác động Thiên Đường cho rằng không có ảnh hưởng?” thì ông Tịnh trả lời: “Nói không ảnh hưởng là không đúng, bất kể hoạt động nào cũng có tác động hết, chỉ là ít hay nhiều mà thôi, đó là chưa nói có thể người vào sẽ tác động trực tiếp, sờ vào thạch nhũ”.
Cục trưởng Cục Di sản văn hóa Nguyễn Thế Hùng cho biết, hiện Cục chưa nhận được văn bản đề nghị từ địa phương. Trong khi đó, PGS-TS Đặng Văn Bài, Phó chủ tịch Hội Di sản, nguyên Cục trưởng Cục Di sản văn hóa khẳng định mọi hoạt động có thể gây ảnh hưởng tới di sản đều phải báo cáo xin phép Cục Di sản văn hóa. Nếu thấy không ảnh hưởng nên không báo nhưng sau đó lại gây hại thì quản lý địa phương phải chịu trách nhiệm.
Ông Nguyễn Thái Bình, Chánh văn phòng Bộ VH-TT-DL, xác nhận: “Đấy mới chỉ là câu chuyện các đơn vị tổ chức nói với nhau thôi chứ chưa có gì chính thức bằng văn bản. Một trong những điều kiện cấp phép phải là địa phương đăng cai đồng ý chính thức bằng văn bản, mà hiện nay Quảng Bình cũng chưa cấp phép cho đơn vị. Nhưng quan điểm của Bộ là cái gì xâm hại đến di sản thì cỡ nào cũng không đồng ý”.

Cuộc thi Hoa hậu Hòa bình quốc tế (Miss Grand International) 2017 dự kiến diễn ra từ ngày 5 - 26.10 tại 3 địa điểm ở VN là Quảng Bình, Kiên Giang và TP.HCM; thí sinh đến từ 80 - 90 quốc gia. Tại Quảng Bình, cuộc thi diễn ra từ ngày 15 - 19.10 với phần thi trang phục truyền thống các dân tộc. Ngày 12.3, BTC do ông Nawat Itsaragrisil - Chủ tịch cuộc thi làm trưởng đoàn, đã có chuyến khảo sát một số địa điểm tại Quảng Bình. Sau đó, đoàn làm việc với UBND tỉnh Quảng Bình. Trong các địa điểm khảo sát, BTC nghiêng về động Thiên Đường với phương án tổ chức trong động và sẽ có truyền hình trực tiếp.