Thanh Lam: Một lần cận cảnh

• Ca sĩ Thanh Lam Tôi xứng đáng được yêu
• Ca sĩ Thanh Lam: "Sau âm nhạc vẫn chỉ là âm nhạc"
• Nhạc sĩ Thuận Yến, ca sĩ Thanh Lam: Cha và con và âm nhạc

NSƯT Thanh Lam tuổi Kỷ Dậu, đã lên chức bà ngoại và trải qua rất nhiều sóng gió trong cuộc đời, nhưng với chị, mọi sự "tự nhiên nhi nhiên", cái gì đến trong đời rồi sẽ đến, không ai có thể cưỡng được số phận. Bởi thế, mà chị vẫn có một đời sống tâm hồn đầy thanh thản giữa những thị phi xô bồ và đầy nhiễu loạn của giới showbiz.

Thanh Lam, dù đã trải qua mấy thập niên xuất hiện như là một nữ hoàng trên sân khấu, nhưng dường như, sự mặn mà ấy chưa bao giờ vơi bớt đi trong hình bóng bốc lửa và một trái tim nồng cháy của người đàn bà trên sân khấu...

Thanh Lam chẳng bao giờ hết bận. Chương trình nào cũng là chị của những giai điệu vừa ấm áp, vừa lãng mạn bay bổng và cũng đầy bốc lửa dữ dội. Gặp chị khoảng thời gian ít ỏi trong những ngày cuối năm đầy tất bật của phố phường vào xuân, vẫn là chất lửa lan tỏa và truyền nội lực cho người đối diện. Chị đến vừa dịu dàng, vừa ma mị. Và trong sự hối hả ấy, là những giây phút tĩnh lặng đầy ký ức của chị về những ngày đã qua của cuộc sống.

Ca sĩ Thanh Lam tuổi Kỷ Dậu, "Kỷ biến vi ân", tuổi gà nên chị là một người tự lập từ bé. Mẹ chị kể lại rằng, những năm bà sinh chị, là những năm tháng cha chị, nhạc sĩ Thuận Yến, đi chiến trường nên cuộc sống của hai mẹ con đều do một tay mẹ chị chăm lo. Mẹ chị là một người xứ Nghệ, cũng tự lập, tính tình thẳng thắn và chân thật, nên điều đó cũng ít nhiều ảnh hưởng đến các con sau này.

Từ bé, Thanh Lam đã rất xinh đẹp và dễ thương nên đi đến đâu cũng được mọi người yêu quý. Có lần bà đưa con đến trường mẫu giáo đi học, có một ông họa sĩ chạy theo xe hai mẹ con xin được vẽ Thanh Lam. Nhưng lúc đó đã đến giờ vào lớp nên hai mẹ con họ đã từ chối lời đề nghị ấy.

Chị không chỉ là một người con gái đầy số phận mà bà đã sinh ra trong những giây phút hai vợ chồng phải chia xa trong những điều kiện khó khăn, khắc nghiệt của đời sống chiến tranh, mà chị là một nghệ sĩ dám dấn thân và chịu đựng mọi va vấp. Nhưng quan trọng hơn cả là bà luôn tin tưởng vào Thanh Lam; nên những vui hay buồn, những may mắn hay bất hạnh, những cái được mất gia đình họ đều tin vào quyết định của Thanh Lam.

 

Nghệ sĩ Thanh Hương cho rằng, con gà là hiện thân cho sự tự lực, tức khi gà con ra khỏi vỏ trứng đã chạy theo mẹ để tự kiếm ăn, khác hết tất cả các loài chim, loài thú là phải được chăm sóc cho ăn và bú mớm. Nên đối với Thanh Lam, sự tự lập ấy đã được hình thành tính cách ngay từ khi còn nhỏ.

Trong đời sống những người tuổi Dậu là những người nhanh nhẹn, cấp bách, rõ ràng không dẻo miệng. Công việc của họ lớn hay nhỏ đều có kế hoạch, thận trọng, mưu lược, do vậy họ ít khi bị thất bại hay ngỡ ngàng với các diễn biến của cuộc sống, vì họ lường trước được mọi việc trước khi bắt tay vào công việc.

Có lẽ bởi vậy mà Thanh Lam, trong cuộc sống là người luôn chu đáo, nhiệt tình. Luôn sống vì người khác, luôn là người quán xuyến và lo lắng cho mọi người trong gia đình từ những thứ nhỏ nhặt nhất, dù chị lúc nào cũng bận rộn với lịch biểu diễn.

Nữ nghệ sĩ đàn thập lục chia sẻ: "Cuộc sống cũng có nhiều điều khiến con người ta phải băn khoăn về những đứa con của mình, nhưng mãi mãi trong tôi, Thanh Lam vẫn là cô con gái bé bỏng, chịu thương chịu khó đã cùng cha mẹ vượt qua khó khăn của cuộc sống để học hành và trưởng thành. Đấy là những buổi sáng Lam thức dậy từ 4 giờ để học bài. Đấy là những lần Lam còng lưng gánh nước giúp ba mẹ...".

Nói về tính cách của mình, ca sĩ Thanh Lam chia sẻ: "Tôi ảnh hưởng từ ba nhiều điều nhưng lớn nhất là sự khắc nghiệt với bản thân, sự đòi hỏi cao với bản thân mình. Cha tôi không chỉ là một người cha, mà còn là một người bạn, một người đồng nghiệp.

Từng ngày sống bên cạnh ông, ông đã truyền cho tôi một ngọn lửa vô hình về sự khát vọng vượt qua chính mình. Bài học lớn nhất mà ông truyền lại cho tôi về cuộc đời cũng như về nghệ thuật là sự chăm chỉ để đạt những hoài bão.

Tôi chưa từng thấy một người nào chăm chỉ như cha mình, ông giúp tôi cảm nhận được cuộc sống đích thực là phải lao động và tôi luôn luôn noi theo tấm gương của ông. Đối với tôi, những ngày gần gũi ông đều là những kỷ niệm.

Có những năm tháng hai chị em tôi đều sống một mình với ba vì mẹ đi công tác ở Sài Gòn, đêm đến ông kể chuyện, hát những bài hát của ông. Đặc biệt là ông thường hát bài Trời xanh, bài hát viết riêng cho tôi năm tôi 7 tuổi. Ông cũng là người dạy tôi nốt nhạc đầu tiên, là người hàng đêm đưa đón tôi đi hát.

Có những đêm trời mưa tầm tã, bố tôi đi xe máy đã đâm phải cả một bãi rác và hai bố con bị ngã chỏng chơ, tôi bị bỏng bô xe máy và vết bỏng ấy đến bây giờ vẫn còn sẹo. Thời điểm cả nước nghèo khó, tôi vẫn nhớ ba dắt tôi đi chơi trong khu tập thể ở Triều Khúc và hai cha con hái rau tập tàng về nấu canh ăn với cơm. Đó là những giây phút bình dị, lãng mạn của đời sống và điều đó chắc chắn sẽ mãi in đậm trong tâm trí của tôi".

Thanh Lam là người mạnh mẽ và quyết liệt nhưng cũng đầy nữ tính. Chị bảo, đàn bà tuổi Kỷ Dậu luôn là một người ân nghĩa, biết lo lắng vẹn toàn cho gia đình, người thân, tốt với bè bạn... Dù không phải là người quá mê tín, song tuổi Kỷ Dậu cũng ứng vào chị nhiều điều, mà cho đến tuổi ngũ thập tri thiên mệnh, chị mới ngộ ra nhiều điều, những điều mà số phận đã an bài và mình sẽ phải chấp nhận nó để có thể sống tốt và sống bình an hơn trong quãng đời phía trước.

Đã lâu chị dành thời gian để ngồi thiền cho tâm can tĩnh lặng. Trên sân khấu thì vẫn sống hết mình cho âm nhạc, nhưng trong cuộc đời, phải có những giây phút riêng của mình. Càng lớn tuổi, chị càng ngẫm được nhiều điều.

Ngay cả một bài hát, thì mỗi giai đoạn, chị sẽ đưa vào đó những xúc cảm khác nhau để nó được thăng hoa theo cảm giác khác của chính người ca sĩ muốn mang tới cho khán giả. Ca sĩ không chỉ hát đúng lời, đúng nhạc, không chỉ hát hay mà còn phải đưa vào ca khúc ấy cả tâm tình của nhạc sĩ, của chính bản thân mình, thời đại mình và cả những dấu ấn của riêng không trộn lẫn, trong đó có cả những niềm vui, nỗi buồn, mất mát, khổ đau và cả những thăng hoa trong cuộc đời...

 

Thanh Lam cũng từng chia sẻ rằng, trong cuộc đời, chị sợ nhất là sự giả dối: "Cho dù cái thật nó có cái thô ráp, mộc mạc, vụng về, gai góc, thì nó cũng đáng yêu gấp vạn lần sự giả dối dù trơn tru ngọt ngào. Tôi không có khả năng làm điều giả dối. Và không khuyến khích mọi người dùng "hàng giả". Tôi sống vừa với mình, đúng với mình, không làm gì để phải hổ thẹn. Cuộc sống có kiếp này, nghiệp kiếp trước, theo triết lý nhà Phật, nhưng với con người, thì kiếp này, ta cũng chỉ sống đúng có một lần trên đời.

Tại sao mình không sống đúng là mình? Lý lẽ đó, nhiều người vẫn dùng để bao biện cho những cảm xúc quá cá nhân, hoặc những cá tính thái quá… Sống để mà phải bao biện, cũng là sống giả. Sống thật, cũng cần phân biệt, không vì thẳng thắn mà tôi cho phép mình thẳng một cách thô bạo. Với người văn minh, cái thật ở đây là sự trung thực được nuôi dưỡng bằng những gốc rễ văn hóa sống.

Quan trọng nhất của mọi giá trị sống chính là cảm xúc của mình trước đã. Mình phải hạnh phúc, phải dễ chịu, thì mình mới biết yêu thương và cho người khác hạnh phúc. Tôi không thể giả dối để mang niềm vui cho người khác được. Thế nên, hãy sống đúng là mình, với cảm xúc của mình để ta có những cảm xúc thật, vui buồn thật, đau khổ thật, hạnh phúc thật".

Nhiều người vẫn cho rằng, nói đến ca sĩ Thanh Lam là nói đến một người đàn bà hát đầy nổi loạn, nhưng trên thực tế, chị là một người đắm say trong tình cảm. Nghệ sĩ Thanh Hương mẹ chị nói rằng, từ bé đi xem tử vi cho con, thầy tử vi đã bảo rằng, Thanh Lam sẽ thành công trong sự nghiệp, sẽ nổi tiếng, nhưng đường tình duyên thì lận đận, trắc trở.

Có lẽ đó là số phận đã định sẵn đường đi cho chị. Trong tình yêu, chị đã có lần thổ lộ, ưu điểm của chị là sự nhạy cảm, nó là điểm mạnh trong nghệ thuật nhưng lại là yếu điểm trong tình yêu, nó khiến chị thành một người phụ nữ yếu đuối. Và đúng, trong đời chị, chỉ có tình yêu mới khiến chị đi sai hướng và làm nên những biến động của cuộc đời mình. Dù vẫn biết rằng tình yêu có lý lẽ riêng song chị là một kẻ si tình có những sự vững vàng để đối diện trước tất cả, dù có đau khổ, mất mát.

Chị bảo: "Tôi gặp những sóng gió tình cảm, người ta nghĩ là không may nhưng tôi lại nhìn theo hướng tích cực rằng, đó chính là những thử thách của cuộc sống để mình trưởng thành hơn trong cuộc sống. Tôi biết trân quý hơn những giá trị mình có và đã nạp được rất nhiều dữ kiện, cảm xúc sống để sống hay hơn".

Thời điểm này, chị dành nhiều thời gian cho mẹ chị, nhất là khi bố chị đã ra đi. Chị bù đắp đủ đầy mọi thứ cho mẹ để bà không phải buồn phiền. Chị đưa bà đi du lịch, mua tặng những thứ bà thích không thiếu một thứ gì. Mùa xuân, chị về căn nhà để sống lại những tháng năm ấm áp của đời mình và cũng dành hầu hết thời gian để quây quần bên gia đình, con cháu.

Có một bà ngoại Thanh Lam là một đầu bếp cực kỳ sành sỏi và khéo léo đong đầy dư vị tình yêu gửi gắm trong từng món ăn mà chắc chắn, ai đã chạm vào dư vị ấy, cũng sẽ nhớ mãi những dư âm ngọt ngào của bàn tay nữ hoàng ca nhạc chứ không chỉ là những giai điệu ngọt ngào, bốc lửa đầy dấu ấn trên sân khấu ca nhạc...