32.000 người sập bẫy 15.000 tỉ tiền ảo ra sao?

Ngày 8-4 vừa qua, hàng chục người tập trung tại trụ sở Công ty Cổ phần Modern Tech (tọa lạc tại tòa nhà 68 Nguyễn Huệ, quận 1, TP.HCM) tố cáo bị công ty này lừa đảo chiếm đoạt hơn 15.000 tỉ đồng từ tiền ảo ifan.

Sập bẫy “lợi nhuận thấp nhất 48%/tháng”

Bà Trần Thị Túc, người viết đơn tố cáo Công ty Modern Tech, cho biết ông Hồ Xuân Văn là người đại diện pháp luật kiêm giám đốc Công ty Modern Tech. Còn các cá nhân trực tiếp kêu gọi người dân đầu tư vào dự án tiền ảo ifan là ông Diệp Khắc Cường và ông Lê Ngọc Tuấn.

Công ty Modern Tech kêu gọi nhà đầu tư mua đồng tiền ảo ifan giống như một loại cổ phiếu có giá trị nhưng thay vì phát hành cổ phiếu, Modern Tech lại phát hành ra đồng tiền số này để huy động vốn.

“Công ty này cam kết với người đầu tư vào tiền ảo ifan được hưởng lợi nhuận thấp nhất 48%/tháng, thời gian hoàn vốn tối đa bốn tháng. Không chỉ vậy, nếu nhà đầu tư mời gọi được người khác tham gia sẽ được hưởng thêm hoa hồng 8%” - bà Túc cho biết.

Bằng thủ đoạn trên, các thành viên của Công ty Modern Tech đã mời gọi hơn 32.000 nhà đầu tư tham gia dự án tiền ảo ifan. Điều đáng nói, sau khi các nhà đầu tư góp vốn 15.000 tỉ đồng thì họ không được các thành viên của Công ty Modern Tech hoàn trả vốn lãi.

Một nhà đầu tư tên M. tham gia dự án tiền ảo này cho biết thêm: Ban đầu ông Lê Ngọc Tuấn, một thành viên của Modern Tech, tổ chức các buổi họp mặt, diễn thuyết với tư cách nhà đầu tư cấp trên kêu gọi thêm nhiều cấp dưới để hưởng hoa hồng. Thế nhưng khi ifan bắt đầu gặp nhiều vấn đề tài chính sau đợt lao dốc giá của bitcoin cuối năm 2017, Tuấn và nhóm của mình chối bỏ mọi liên quan với ifan.

“Đến tháng 1-2018, tất cả nhóm Facebook, nhóm chat vào trang cá nhân của các “lãnh đạo ifan” đều biến mất. Hiện Công ty Modern Tech, pháp nhân của các hệ thống tiền số lừa đảo, vẫn im hơi lặng tiếng trước cáo buộc lừa 15.000 tỉ đồng. Tiền của chúng tôi coi như đã mất” - nhà đầu tư tên M. ngậm ngùi nói.

Nhà đầu tư tập trung tại trụ sở Công ty Cổ phần Modern Tech tố cáo bị công ty này lừa đảo chiếm đoạt hơn 15.000 tỉ đồng (ảnh lớn: Internet) và đơn tố cáo của nạn nhân (ảnh nhỏ).

Lợi dụng người nổi tiếng thu hút đầu tư

Theo tìm hiểu của chúng tôi, để tạo lòng tin của khách hàng, Công ty Modern Tech đứng ra tổ chức nhiều hội thảo tại Hà Nội, TP.HCM, Vũng Tàu… với những lời hứa hẹn có cánh.

Ví dụ, tại sự kiện tổ chức ở Vũng Tàu vào ngày 29-9-2017, đội ngũ sáng lập ifan cho biết dự án sẽ xây dựng ứng dụng nghệ sĩ để thanh toán các album ca nhạc của Đàm Vĩnh Hưng, Lệ Quyên… Ngoài ra còn mở rạp chiếu phim tại Hà Nội và TP.HCM, liên kết với chính phủ để mọi người được mua nhà bên Mỹ và nhập quốc tịch Mỹ; dùng ifan để thanh toán tiền điện, nước tại Việt Nam và sẽ có thẻ Visa tiền điện tử cho mọi người.

Thế nhưng sau khi hứa hẹn với các nhà đầu tư và thu về số tiền rất lớn, ifan tuyên bố hủy bỏ hình thức trả thưởng như đã hứa hẹn với các nhà đầu tư.

Anh Trần Bảo Dinh, một nhà đầu tư tiền ảo ở TP.HCM, chia sẻ anh từng được nghe họ thuyết minh về mô hình kinh doanh của đồng ifan. Thực chất đây là mô hình kinh doanh đa cấp kim tự tháp. Có tất cả tám tầng kim tự tháp, lợi nhuận của các tầng kim tự tháp thấp nhất là 1%, cao nhất là 8%. Họ chỉ nói đến lợi nhuận “khủng”, trong khi đó lộ trình phát triển lại rất mơ hồ.

“Thay vì quan tâm đến việc dự án mình đầu tư có kế hoạch phát triển như thế nào thì hầu hết người đầu tư tiền ảo ở Việt Nam chỉ biết đổ tiền và hy vọng nó sẽ nhân gấp nhiều lần tài sản. Lợi dụng tâm lý này, dự án ifan kêu gọi vốn để lừa người đầu tư. Có người bỏ ra cả 100 triệu đồng đầu tư nhưng nay thu chỉ vài triệu đồng” - anh Dinh nói.

Siêu hơn đa cấp, đánh trúng lòng tham

Chuyên gia tài chính Phan Dũng Khánh phân tích: Công ty Modern Tech đưa ra mức lãi suất quá cao và dùng cả “chim mồi” để chiêu dụ các nhà đầu tư. Với mức lãi suất khủng khiếp lên đến 48%/tháng đã đánh trúng vào lòng tham của nhà đầu tư khiến họ dễ dàng rót tiền vào dự án.

Điều đáng nói ở đây, mô hình huy động vốn của dự án ifan còn siêu hơn cả kinh doanh đa cấp. Cụ thể, nó kết hợp cả hình thức đầu tư lending (thuê vốn và trả lãi bằng tiền ảo ifan cho nhà đầu tư), ponzi (lấy tiền người sau trả cho người trước) và kinh doanh đa cấp (tức là có nhiều cấp).

“Với mức lãi suất trả cho nhà đầu tư lên đến 48%/tháng, thoạt nghe thì nhà đầu tư cứ nghĩ mình được lời đậm. Họ nhìn thấy khối tài sản của mình ngày càng tăng lên theo cấp số nhân nhưng thực chất đó chỉ là tài sản ảo bởi cuối cùng họ cũng không thể nào rút tiền ra được. Cho dù mỗi đồng tiền ifan tăng giá lên đến 1 tỉ đồng cũng huề vốn thôi vì họ có bán để rút tiền ra được đâu” - ông Khánh nói.

Bằng chứng là dự án ifan trả lãi cho khách hàng bằng coin với giá quy đổi do ifan tự công bố là 5 USD/đồng, song trên thị trường giá trị thực của nó chỉ có khoảng 0,01 USD/đồng coin ifan. Trong khi đó, giá vốn thấp nhất ở đợt huy động vốn lần đầu tiên vào tháng 7-2017 là 0,8 USD/đồng và trong lần huy động vốn tháng 12 năm ngoái tiếp tục được ifan đẩy lên mức 2,6 USD/đồng.

“Như vậy ngay cả so với người mua được giá vốn lần đầu thì cũng đã lỗ nặng và những người nhập cuộc chơi muộn hơn thì càng thua đậm hơn nữa” - ông Khánh nhấn mạnh.

Trong khi đó theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh TP.HCM, các quy định hiện hành không thừa nhận các loại tiền ảo là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam, không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Các tổ chức, cá nhân phát hành, cung ứng, sử dụng các loại tiền ảo tương tự khác làm phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm tại Việt Nam. Không những vậy mà theo quy định hiện nay còn xử phạt 150-250 triệu đồng đối với những hành vi này.