Ông Dương Trung Quốc cho rằng, quá trình giải quyết vụ việc ở xã Đồng Tâm là bài học rất sâu sắc, trong bất cứ trường hợp nào, các bên cần xác lập lại niềm tin.

- Là người trực tiếp đối thoại với bà con nông dân xã Đồng Tâm chiều 22/4, cảm xúc của ông khi đó thế nào?

Tôi và mọi người trong đoàn lãnh đạo TP Hà Nội tham gia đối thoại với người dân Đồng Tâm hôm nay có lẽ cảm xúc cũng rất giống nhau, và cũng giống với những người dân Đồng Tâm thôi.

Đó là cảm giác rất nhẹ nhõm. Riêng với những người dân ở Đồng Tâm, khi tiếp xúc với bà con tôi cảm nhận được ý chí cũng như tinh thần kỷ luật rất cao của bà con.

Nói thật là lúc mới đến, tôi cũng như mọi người cảm thấy rất căng thẳng. Nhưng khi kết thúc, cảm thấy rất thoải mái.

© Ông Dương Trung Quốc đối thoại với bà con nông dân xã Đồng Tâm (Mỹ Đức, Hà Nội) vào sáng 22/4. (Ảnh: TTO).
 

Người dân nói với tôi rằng đêm hôm nay sẽ là một đêm được ngủ yên và cảm thấy rất nhẹ nhõm. Họ cũng rất mong những gì đã cam kết trong cuộc gặp sẽ được thực hiện trong thời gian sớm nhất.

- Ông nhận xét như thế nào về thái độ của bà con nông dân đối với đoàn lãnh đạo TP Hà Nội khi đối thoại trực tiếp?

Điều mà tôi ấn tượng nhất là người dân ở mảnh đất này họ rất tự hào về truyền thống của quê hương mình. Họ luôn nhắc đến truyền thống anh hùng của làng xã mình, và họ luôn cố gắng giữ được cái danh ấy của quê hương. Bởi vậy nên đừng ai hiểu sai về việc bà con làm vừa rồi.

Người dân khi đề cập đến những vấn đề mà họ bức xúc lâu nay thì họ cũng trao đổi một cách hết sức có tình có lý. Những điều kiện mà họ đưa ra cũng hết sức đơn giản.

Trong khi trao đổi thì bà con luôn luôn nói với tôi về lòng tin. Họ nói rằng khi lòng tin bị sứt mẻ hay mất lòng tin vào nhau thì sẽ dẫn đến xa cách nhau, không hiểu nhau. Lòng tin là điều quan trọng hàng đầu.

Nhưng phải làm sao để người dân tin được thì đúng là điều rất khó khăn. Và cuối cùng cũng tìm ra cách. Người dân cũng đã cảm thấy thực sự thỏa mãn.

- Trong cuộc đối thoại ngày 22/4, có tình huống nào khiến đoàn lãnh đạo cảm thấy căng thẳng không, thưa ông?

Phải nói rằng những điều mà Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung phát biểu hôm nay rất thuyết phục người dân. Thế nhưng mà để lấy được lòng tin của dân thì cần phải có thời gian. Thế nên tất cả mọi người đều thấy rồi đấy, suốt cuộc đối thoại diễn ra rất thẳng thắn và cởi mở.

Nhưng ở phút cuối, khi bà con nông dân đề nghị đại diện lãnh đạo TP Hà Nội phải viết phần văn bản cam kết. Một phần tưởng như chỉ là phần phụ của buổi làm việc thì lại trở nên căng thẳng.

Ông Dương Trung Quốc: 'Tháo ngòi' ở Đồng Tâm, căng thẳng nhất là khâu cuối

Khách quan mà nhìn nhận thì đúng là người dân vẫn còn bị tâm lý hoài nghi. Nó cũng như câu chuyện “kinh cung chi điểu” ấy, nghĩa là khi con chim đã một lần đậu phải cành cây cong rồi thì sẽ rất e ngại.

Thế nên trách nhiệm của người lãnh đạo là phải tìm ra được giải pháp, phải lấy được lòng tin của người dân thì tự nhiên mọi việc sẽ được giải tỏa.

Nên hôm nay, thời điểm căng thẳng nhất lại chính là khâu cuối, là khi lãnh đạo ngồi viết cam kết thành văn bản hẳn hoi.

Lời cam kết phải viết thế nào cho đúng luật pháp nên anh Chung phải tính rất kĩ. Là người đại diện cho UBND TP Hà Nội, đại diện cho hành pháp, anh Chung cũng không thể viết cam kết để hứa vượt quá giới hạn cho phép của mình được.

- Vụ việc ở Đồng Tâm đã được giải quyết rất hợp tình. Còn xét về về mặt lý thì thế nào, thưa ông?

Trước hết phải khẳng định rằng vấn đề bức xúc vì mâu thuẫn đất đai mà người dân Đồng Tâm gặp cũng xảy ra ở một số địa phương khác trên cả nước. Nguyên nhân thì có nhiều.

Vấn đề mâu thuẫn đất đai ở Đồng Tâm cũng đã tồn tại khá lâu. Nhưng vì các cơ quan chức năng ban đầu không chịu vào cuộc ngay để giải quyết nên mới khiến vụ việc kéo dài. Mà càng kéo dài thì càng phức tạp. 

Người dân Đồng Tâm nói với tôi rằng chuyện đất đai ở Đồng Tâm đã nêu lên từ rất lâu rồi. Nên, phải thừa nhận việc người lãnh đạo đứng đầu UBND TP Hà Nội đến trực tiếp gặp dân là đúng đắn, giúp tháo gỡ vụ việc rất nhanh.

Vụ việc tưởng phức tạp nhưng mà khi đã đối mặt một lời rồi thì lại trở nên đơn giản. Người dân đã nhận ra rằng việc làm của mình là sai về mặt luật pháp, còn lãnh đạo cũng hiểu được rằng cái sai ấy cũng có lý do của nó. 

- Thưa ông, qua vụ việc ở Đồng Tâm vừa rồi, bài học rút ra là gì?

Tôi cho rằng sau vụ việc ở Đồng Tâm vừa rồi, chúng ta sẽ rút ra được 2 điều quan trọng.

Một là, khi xảy ra vụ việc, lãnh đạo phải xuống với dân ngay. Phải xuống trực tiếp, không qua trung gian.

Hai là, khi người dân có bức xúc thì lãnh đạo phải đối thoại và giải đáp một cách thẳng thắn, chứ đừng để tích tụ lại lâu ngày.

Vì bản chất sự việc chỉ có thế thôi, có khi lúc đầu rất đơn giản, nhưng chính việc tích tụ lâu ngày dẫn đến làm mất lòng tin của dân. Đã mất lòng tin thì rất khó đối thoại với nhau.

Qua đây, bài học sâu sắc nhất có thể thấy đó là người lãnh đạo hãy gần gũi, sâu sát với dân hơn nữa, có như vậy thì mới tháo gỡ được những vấn đề vướng mắc, những “nút thắt” từ thực tế đời sống.

- Xin cảm ơn ông!